“Ik fluit al vele jaren bij de club. Het stoorde me mateloos dat jeugdwedstrijden werden geleid door vaders in spijkerbroeken en gele clubjassen. Ik vond dat dit anders moest en heb dat aangekaart bij het bestuur”, blikt Bijkerk terug op de start.

Grote club
Met elfhonderd voetballende leden mag de vereniging uit Veldhoven gerust een grote club genoemd worden. Alleen al op zaterdag staan er gemiddeld twintig jeugdwedstrijden op het eigen complex op de agenda.
Dick ging alle teams langs en stelde trainers en begeleiders voor om hen van een iedere week terugkerend probleem te verlossen.
“Steeds opnieuw moest iemand worden gevonden om de wedstrijd te fluiten. Ik polste bij ieder team of er animo was voor een cursus pupillenscheidsrechter. Iedere speler vanaf twaalf jaar kon zich aanmelden”, licht Bijkerk toe.
De respons overtrof zijn verwachtingen. Er meldden zich zo'n twintig toekomstige clubscheidsrechters aan. Dat maakte het nodig om zelfs twee groepen te formeren. Er kwam ook een speciale arbitragecommissie, waarvan Dick voorzitter is. Hij is dat trouwens ook van de jeugdcommissie, waardoor de lijnen ultrakort zijn.

Stevig fundament
Inmiddels ligt er een stevig fundament over de clubarbitrage. Met een groep van veertig vrijwilligers, allen van het mannelijke geslacht en in een leeftijd variërend van tien tot ruim tachtig jaar, slaagt UNA er ieder weekend prima in om de gemiddeld dertig thuiswedstrijden waarvoor geen scheidsrechter door de KNVB wordt aangewezen, te bemannen door clubarbiters.

Tenues
De club doet er alles aan om de randvoorwaarden voor de eigen arbiters zo goed mogelijk in te vullen. Dick zegt daarover: “De jeugd krijgt complete tenues van de vereniging. En ook een fluit en notitieblokje. Voor de oudere scheidsrechters kopen we de tenues gezamenlijk in wat een aardige korting oplevert. Per wedstrijd ontvangt iedere clubscheidsrechter een consumptiebon en heel veel warme aandacht.”
Bij de aftrap voor een nieuw seizoen wordt er een spelregelavond gehouden waarop de jongste wijzigingen worden toegelicht. Ook op de website van UNA wordt regelmatig aandacht geschonken aan de clubarbitrage, onder meer als een of meer leden voor een cursus zijn geslaagd.


Veel jeugdige scheidsrechters bij een spelregelavond van Danny Makkelie.

Begeleiding
Veel werk maakt de arbitragecommissie van de begeleiding van eigen scheidsrechters. Daarbij worden de arbiters verdeeld in vier categorieën. In de eerste zitten de echte jonkies, die net van de cursus pupillenscheidsrechter komen en hun eerste wedstrijden leiden. Bij iedere wedstrijd is er een lid aanwezig van de jeugdcommissie om een oogje in het zeil te houden en ouders en andere omstanders die zich niet gedragen volgens de normen en waarden van de club aan te spreken.
“Wij bieden de beginnende scheidsrechters een veilige omgeving”, licht Bijkerk toe. Over het gewenste gedrag van spelers jegens de scheidsrechter worden vaste afspraken gemaakt met trainers en begeleiders van de teams.

Praktijkbegeleiders
In de tweede groep zitten de wat oudere scheidsrechters vanaf veertien jaar, die al enige ervaring hebben opgedaan met de jongste jeugd op kleine velden. Praktijkbegeleiders, van wie sommigen met een officieel diploma van de KNVB op zak, zijn aanwezig bij stagewedstrijden van deze groep. Ook ervaren verenigingsscheidsrechters hebben hierbij een rol.
In de derde categorie zitten ervaren scheidsrechters, die niet de behoefte voelen om bij iedere wedstrijd gecoacht te worden. Dick: “Ze krijgen alleen een praktijkbegeleider mee als ze dat zelf willen. Bijvoorbeeld omdat er een keer iets vervelends is voorgevallen of ze bij wijze van spreken drie keer in korte tijd een rode kaart hebben moeten trekken.”
In de laatste groep die begeleid wordt zitten de talentrijke en ambitieuze clubscheidsrechters, die meer prestatiedrang hebben en van wie sommigen de overstap naar de KNVB overwegen. Bijkerk: “Zij zijn bereid extra tijd en energie in hun hobby te steken. Zij worden intensief begeleid door ons, mede aan de hand van speciale formulieren van de KNVB.”


Van links naar rechts: Jan van den Akker (scheidsrechtercoördinator senioren), Marc van der Mierden (scheidsrechter bij senioren), Dick Bijkerk (scheidsrechtercoördinator jeugd) en Yori Dujardin (jeugdscheidsrechter).

Samenwerking
UNA houdt haar arbitragebeleid, dat inmiddels is beloond met het officiële certificaat van ARAG/KNVB, overigens niet voor zichzelf. Dick: “We werken veel samen met clubs uit de omgeving. Onder meer op het gebied van scheidsrechtersopleidingen, die gezamenlijk op een van de complexen plaatsvinden. Ook wisselen we regelmatig kennis en ervaring uit op het gebied van arbitragebeleid. En we helpen besturen van clubs die arbitragebeleid op poten willen zetten.”
Hij proeft sowieso meer besef bij voetbalclubs dat clubarbitrage steeds belangrijker wordt en dus serieuze aandacht verdient. “Sommige besturen zijn best enthousiast, maar lopen vast in de uitvoering omdat kennis ontbreekt. Wat is er mooier dan om in zo'n geval de helpende hand te bieden?”

Weinig incidenten
Incidenten rond clubscheidsrechters komen amper voor op het complex van UNA, verzekert de voorzitter van de arbitragecommissie: “Die zijn per seizoen op de vingers van een hand te tellen. En gelukkig blijft dat dan beperkt tot verbaal geweld. Spelers die over de schreef gaan worden aangesproken op hun gedrag. Zo nodig volgen er sancties in de vorm van een schorsing voor één of meer weken of een taakstraf. Zoals het schoonmaken van de kleedkamers of een training verzorgen voor de jongste spelertjes. Dat werkt heel effectief.”

COVS
Wie als clubscheidsrechter wil trainen is aangewezen op scheidsrechtersvereniging Eindhoven. Jeugdleden die slagen voor de cursus worden via UNA automatisch als lid aangemeld bij de COVS Eindhoven. Op dit moment trainen twee clubarbiters van de vereniging uit Veldhoven in Eindhoven. COVS-trainer Hans Moonen is ook lid van de arbitragecommissie van UNA en treedt regelmatig op als praktijkbegeleider voor clubscheidsrechters.


Scheidsrechter Roy Sprengers in actie.

Bron: De Scheidsrechter